Stok Fotoğrafçılığı Hakkında Merak Edilenler

Kurumsal hayatı bırakmamla ilgili yazdığım ve büyük ilgi gören şu yazımın üzerinden 10 ay geçmiş ve o günden bugüne hiç yazı yazmamışım. Aslında bildiklerimi başkalarıyla paylaşmak için 2019 hedeflerimden biri de blogumu daha aktif kullanmak. Bu kadar ara verdikten sonra açılışı birçok soru aldığım stok fotoğrafçılığı konusu ile yapmak istedim.

Plazadan çıktıktan sonra en çok ağırlık verdiğim konu stok fotoğrafçılığı oldu. Konuyla ilgili Twitter’da veya diğer sosyal medya mecralarında yaptığım paylaşımlardan sonra birçok soruyla karşılaştım ve bir yazıyla bunları cevaplamanın iyi olacağını düşündüm. Bu işe çok uzun yıllarını vermiş kişiler kadar tecrübe sahibi değilim ancak 10 aylık tecrübemle elimden geldiği kadar yardımcı olmaya çalışacağım. O zaman daha fazla uzatmadan başlayayım.

Stok Fotoğrafçılığı Nedir?

Çektiğiniz fotoğrafları, bir stok sitesi (mikrostok ajansı da denir) aracılığıyla, reklam veya yazılarında kullanmak üzere görsele ihtiyaç duyan kurumsal veya bireysel kişilere satmaktır stok fotoğrafçılığı (veya stok fotoğrafçılık).

Örneklendirecek olursam: X firması bir reklam kampanyası hazırlayacak veya sosyal medyadan bir içerik paylaşacak ve yüksek kalitede görsele ihtiyacı var. Siz ise satmak istediğiniz fotoğrafları bir stok fotoğraf sitesine yüklemişsiniz. İşte o fotoğraflarınızı görsel arayan şirkete satmanıza stok fotoğrafçılığı denir.

Burada satmaktan kasıt fotoğrafın kendisini satmak değil, lisansını satmaktır. Yani fotoğrafla ilgili haklar yine size ait kalırken, kullanım hakkını satmış olursunuz. Bu kullanım hakkını sınırsız sayıda ajans veya kişiye satabilirsiniz. Bu satış sürecinde satıcı ile alıcı arasında herhangi bir diyalog olmaz. Alıcı, beğendiği fotoğrafı bilgisayarına indirir ve süreç bundan ibarettir.

Sadece fotoğraf olarak düşünmeyin. Video, vektör veya illüstrasyon konularında iyiyseniz, o çalışmalarınızı da yükleyebilirsiniz.

Neden Stok Fotoğrafçılığı?

Bu soruyla çok karşılaştım. Benim için sebepler çok net;

• Herhangi bir insanla muhatap olmuyorum.
• Dolar üzerinden kazanç sağlıyorum.
• Zaten hobim olan bir işi yapıyorum.
• İster ev, ister deniz kenarı, her yer çalışma alanım.

Çok Kolay mı?

Son söyleyeceğimi ilk söyleyeyim: Hayır :) Hem çekim sırasında, hem yükleme öncesinde, hem de yükleme sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar olduğu için “Çektiğiniz fotoğraflar arşivinizde duracağına yükleyin, size para getirsin.” sloganıyla gördüğünüz yazılar sadece belli bir yere kadar doğru. “Ya çekip yükleyeceğim işte, ne zorluğu olabilir ki?” diyebilirsiniz ancak işin ucu para kazanmaya gelince iş “kolay” ve “hızlı” olmaktan çıkıyor.

Her işte olduğu gibi stok fotoğrafçılığında da zorluğu ve kolaylığı belirleyen “işi severek yapma” oluyor. Ben severek yaptığım için zor gelmiyor.

Ne Kadar Vakit Ayırıyorsun?

Ben, geçim sağlayacak seviyede bir kazanç elde etme hedefiyle yola çıktım. Bu sebeple de bu işe epey vakit ayırıyorum. Bazı günleri kendime tatil ilan ederken, bazı günler 2-3, bazı günlerse 4-5 saat ayırıyorum. Çekimi, fotoğrafı işlemesi, fotoğraf açıklaması, anahtar kelime seçimleri için daha önce eklenen benzer fotoğrafların incelenmesi derken epey vakit harcıyorum. Yine de normal çalışma saatlerinden çok daha insancıl ve az yorucu. :)

Stok Fotoğrafçılığı Çok Kazandırıyor mu?

Tabii ki en çok sorulan soru. :) Bu sorunun 1’den fazla cevabı var ve ne beklediğinize göre değişir. Halihazırda sabah 9, akşam 6 çalıştığınız bir işiniz varsa, tatmin edici seviyelerde para kazanmanız çok çok zor. “Ya işte 3-5 getirsin, ek gelir olsun” gibi bir düşünceniz varsa o zaman “Neden olmasın?” derim.

Kazanç şekliniz, sattığınız fotoğraftan komisyon alma şeklinde oluyor. Komisyonun yüzdesi, çalıştığınız mikto stok sitesine göre; 1 indirmeden elde edeceğiniz kazanç ise indiren kişinin lisans ve abonelik seviyesine göre belirlenir.

Hangi Stok Sitelerinde Satıyorsun?

Sektörün lideri Shutterstock. Onu Adobe Stock (Fotolia) ve iStock (Getty Images) takip ediyor. Yani bunlara 3 büyükler diyebiliriz. Diğerleri de sıralamayı belirliyor. 2012’den itibaren gerçekleşen istatistikleri gösteren bir görseli paylaşırsam daha net bir fikir sahibi olabilirsiniz.

Ne Tür Fotoğraflar Daha Çok Gidiyor?

Açıkçası bunun gerçekten bir cevabı yok. Ben, portföyümü mümkün olduğu kadar çeşitlendiriyorum. Denizi de çekiyorum, kitap okuyan kadını da, boş bir bavulu da, hatta yerdeki kuş pisliğini de… “Kuş pisliği mi?” demeyin. Bir arkadaşımın at pisliği fotoğrafını 100 dolara sattığını söylersem muhtemelen fikriniz değişir. :)

Hayranlıkla tekrar tekrar bakacağınız bir manzara fotoğrafı hiç satmazken, öylesine çektiğiniz daire kapısının üzerindeki gözetleme deliği satabiliyor. Her ne kadar her tür fotoğraf satabilir desem de en azından şu tüyoyu vereyim: Dağ, orman, deniz, yani genel anlamıyla manzara fotoğrafları çok fazla satmıyor. Bunun da en büyük sebebi, manzara fotoğraflarının herkesçe çekilebilen ve sayıca fazla kareler olması. Sayı çok olunca, getiri de az oluyor haliyle. İkinci bir tüyo da, içerisinde insan uzvu olan fotoğrafların çok sattığı. İlla yüz gözükmesi de gerekmiyor. İçerisi zeytin dolu bir avuç el de buna dahil.

Reklam Veriyor musun? Fotoğraflarına Nasıl Ulaşıyorlar?

Belki veren vardır ancak stok fotoğrafçılığı yaptığım süre içerisinde reklam veren birini hiç duymadım.

Fotoğrafları yüklerken, sadece yükleyip göndermiyoruz. Genelde 200 karakterle sınırlı bir açıklama metni ve genelde 50 adetle sınırlı anahtar kelimeler ekliyoruz. Fotoğraf arayan kullanıcı, stok fotoğraf sitesinin arama çubuğuna, aradığı fotoğrafla ilgili kelime veya kelime gruplarını yazdığında karşısına en alakalı veya en son eklenen fotoğraflar çıkıyor. İşte fotoğraflarıma bu şekilde ulaşıyorlar. Yani Google’ın çalışma sisteminin benzeri diyebiliriz.

Fotoğraf Yüklerken Nelere Dikkat Ediyorsun?

Burada liste metodunu kullanmak en iyisi.

• Açıklama metnini tamamen doldurmaya özen gösteriyorum. Örnek vermek gerekirse: Kitap okuyan bir kadın fotoğrafı koyuyorsam, sadece “Kadın kitap okuyor” yazmak yerine, bu cümleyle birlikte devamında “Bilgi edinmek. Kültürel aktivite. Dinlenme” gibi sözcükleri de ekliyorum.
• Aynı şekilde anahtar kelimeleri de ilgili stok fotoğraf sitesinin izin verdiği üst sınır sayısı kadar ekliyorum.
• Fotoğrafları yüklemeden önce Photoshop’ta işlemeye özen gösteriyorum. Renkleriyle, aydınlık seviyesiyle düzenlemeler yapıp o şekilde yüklüyorum. Sizin yapmanız şart değil tabii ki.
• İngilizce yapmaya özen gösteriyorum diyemeyeceğim, çünkü şart. :) Eğer İngilizce seviyeniz çok iyi değilse bile, söz konusu makale çevirisi gibi kapsamlı bir çeviri olmadığı için Google Translate yardımı bile yeterli olacaktır.

Çok İyi Bir Fotoğraf Makinesi mi Gerekiyor?

Yüksek kaliteli fotoğrafların şansının daha fazla olduğu tartışılmaz bir gerçek, ancak stok fotoğraf siteleri telefonla çekilen fotoğrafları da kabul ediyor. Eğer kamerasına güvendiğiniz bir telefonunuz varsa ve şu an için fotoğraf makinesine yatırım yapmak istemiyorsanız, telefondan yaptığınız çekimlerle başlayabilirsiniz. Orta halli bir makineyle başlamak isterseniz, kendi kullandığım makine olan ve fiyat/performans bakımından başarılı bulduğum Sony A6000’i önerebilirim. Maalesef 1,5 sene önce 1.750 TL’ye aldığım bu makine, doların katlanmasından dolayı şu an 3.000 TL civarında geziniyor.

---

Bu yazımda; fotoğrafın formatı ne olmalı, nasıl üye olunuyor, ödeme nasıl alınıyor gibi teknik ve ayrıntı konular yerine, bu işe girip girmeme konusunda arada kalanların kafalarındaki soru işaretlerini gidermeye çalıştım. En önemli önerimi ise şimdi yazacağım. Stok fotoğrafçılıkta en kritik 2 unsur: Sabır ve istikrar. İlk zamanlar satışınız olmazsa moralinizi bozup pes etmeyin, çünkü zaman geçtikçe ve istikrarlı bir şekilde yeni yüklemeler yaptıkça beklediğiniz satışlar da gelmeye başlayacak.

Yanlış olduğunu düşündüğünüz bir bilgi varsa, buradakiler dışında sormak istediğiniz sorular varsa veya yazıyı beğendiyseniz yorum kısmına yazabilir veya bana özelden ulaşabilirsiniz.

---

ÖNERDİĞİM EĞİTİMLER

Stok Fotoğrafçılık Eğitimi: Sıfır durumda iseniz iyi bir başlangıç için, belirli bir yere geldiyseniz de daha doğru ilerleyebilmek için tavsiye edebileceğim bir eğitim. Başlığa veya buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Etsy Dijital Ürün Satışı Eğitimi (Sıfırdan İleri Seviyeye): Fotoğraflarınızı, tasarımlarınızı veya diğer dijital ürünlerinizi Etsy’de satmak için kılavuz olacak güzel bir eğitim. Başlığa veya buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.