Pazarlama sektöründe olduğumdan dolayı reklamları her zaman farklı bir gözle izlerim ve pazarlama açısından değerlendirmeye çalışırım. Bu değerlendirmelerimin sonucunda bazı reklamlarla ilgili naçizane analizlerimi de yazıya dökerek paylaşırım.

Özcan Deniz ve Sıla’nın oynadığı Coca-Cola reklamıyla ilgili düşüncelerimi daha önceden yazmıştım. Okumak için buraya tıklayabilirsiniz.

Ben “Kötü reklam vardır” düşüncesini bu derece savunurken, başkalarının ne düşündüğünü merak ettim. Bu yüzden pazarlama dünyasının önde gelen isimlerinden görüş almak benim için çok önemliydi. Mail yoluyla ulaştığım ve beni kırmayarak görüşlerini paylaşan Bora Alçı, Fatoş Karahasan, Güven Borça, Sina Afra ve Temel Aksoy’a çok teşekkür ediyorum.Hepsi birbirinden değerli olduğu için alfabetik sıra ile paylaşıyorum.

“İyi reklam” olarak nitelendirdiğim Tolga Çevikli Hopi reklamıyla ilgili yazıma buradan ulaşabilirsiniz.

“Reklamın kötüsü ve bolca da vasatı vardır. Kötüsü markaya zarar verir, vasatı sadece durumu idare eder. Bu reklamları izlemekten bir süre sonra gına gelir çünkü içlerinde güçlü bir içgörü ve parlak bir zeka yoktur.

Dünyada her konunun iyisinin az olması gibi reklamcının ve reklamın iyisi ise çok azdır. O reklamları ise tekrar tekrar izlemeye doyamazsınız. Verdikleri mesajları gönüllü ve istekli şekilde alırsınız. Zaplamak için eliniz kumandaya gitmez. İşte iyi reklam budur.“

“‘Reklamın iyisi kötüsü olmaz’ özünde tehlikeli bir ifadedir. “Nasıl olursa olsun, ama hakkımda konuşulsun” yaklaşımı bir kişi ya da markaya belirli bir ün getirebilir. Ancak, olumsuz bir ünle ticaret yapmak veya ürün satmak pek de mümkün olamaz. İnsanlar tercihlerini güvendikleri kişiler, kurumlar, markalar lehinde kullanmak eğilimindedir.

Markalaşmak için karşı tarafın bir sorununa çözüm getiren ürün ve hizmetlerle işe başlamak, verilen sözleri daima tutmak ve sorumlu davranmak gerekir. Reklamın iyisi, stratejik, uzun vadeli ve müşteri-odaklı bakarak hazırlanır. Bu yüzden kötü reklam kısa bir süre balon etkisi yapabilir ama sonuçta bir balon gibi bazen sönerek, bazen patlayarak yok olur.”

Reklamın iyisi kötüsü olur/olmaz tartışması bizim alemin bitmeyen ve bitmeyecek ikilemidir. Esas olarak insanları gıcık eden, sinirlendiren, seviyesiz, değerlerine veya inançlarına dokunan işlerin, aynı zamanda marka için yüksek bir bilinirlik sağlamasının yarattığı ikilemi masaya yatırır.

Ben kendimi işin seviyesiyle ilgili bir değerlendirme yapacak yetkinlikte görmem. Kimseyi de görmem. Ahlak bekçiliğini sevmem. O yüzden bana cıvık, zıvık, abuk görünen her türlü işe temkinli yaklaşma eğilimindeyim, bir alıcısı vardır diyerek. Kendim kanalı değiştiririm ama birisi kanalı kapatmaya kalkarsa buna sıcak bakmam.

İletişimin giderek yoğunlaştığı ve pahalı hale geldiği günümüzde yeni ve küçük markaların seslerini duyurmak için daha çıkıntı işler yapması gerektiği ticari bir gerçek olarak duruyor ama görünüşe göre burada ince bir çizgi var ve çizginin inceliği de bu tartışmanın neden bitmeyecek olduğunun kanıtı.”

“Bence reklamın kötüsü elbette olur. Stratejisi ve/veya yaratıcılığı olmayan bir reklamın yararı olmaz. “Reklamın iyisi kötüsü olmaz” cümlesi anlamsız bir cümledir. Bunu söyleyen olsa olsa, her reklam “marka bilinirliğine” destek olur demek istemiştir. Ama yine de tehlikeli bir görüştür çünkü reklamda her şeyin her yolun mübah olduğunu ifade eder ve reklamı/reklamcıyı performans değerlendirmesinden muaf tutar.”

Konuyla ilgili bir diğer yazı: Maret reklamının pazarlama ve sosyo-ekonomik boyutu.

“Reklamları seyyar satıcılara benzetirim hep. Hayatın olağanca hızıyla aktığı yoğun bir sokakta, bir seyyar satıcının başarısı sesini ne kadar duyurabildiğiyle ölçülüyorsa, bir reklamın da başarısı sesini ne kadar duyurabildiğiyle ölçülür. Sesini duyurabilmek ise tüm bu oyunun en büyük sırrı. Her yiğidin yoğurt yiyişi gibi, her iyi reklamın da kendine özgü bir yolu olmalı. İşte tüm mesela bu!

Hangi reklamın iyi hangi reklamın kötü olduğunu düşünmenize gerek yok. Tek yapmanız gereken yoğun bir günün ardından kafanızı yoldan kaldırmayı başaran seyyar satıcılara (reklamlara) göz atmak. Reklamın iyisi kötüsü olur, iyisini emin olun ilk görüşte tanıyacaksınız.”

“Reklamın kötüsü olmaz inancı tam anlamıyla şehir efsanesine dönüştü bu ülkede. Tıpkı balıkla yoğurt yenmez saçmalığı gibi. Acilen bu paradigmanın zihinlerimizden ve gündemimizden çıkarılması gerekiyor. Bu paradigmadan kurtulamadığımız sürece gidişat çok da iç açıcı değil.

Ve asıl üzücü olan ise bu saçmalığa inanan onlarca akademisyen ve yönetici pozisyonunda çalışan beyaz yakalıların olması. Akademisyenler öğrencilerine, yöneticiler ise çalışanlarına aktararak yayıyor bu virüsü. Virüsün yayılması ise şu akıl tutulmasına yol açıyor. ‘’Reklamımız X kişi tarafından konuşuldu. Y kişi tarafından paylaşıldı. Harika bir iş çıkardık’’.
Külliyen saçmalık.

Nicelik/Nitelik ayrımı olmadan yapılan her değerlendirme bir köylü kurnazlığıdır. Ne kadar konuşulduğuna değil nasıl konuşulduğuna bakılmalı. Hakkında yüzlerce ‘’rencide edici’’ tweet atılan bir reklam; ajansı tarafından ‘’kampanyamız sosyal medyada 3.000 kere tweet’lendi, 10.000 kere paylaşıldı’’ diye paketlenip müşteriye sunuluyorsa vay halimize…

Özetle; reklamın iyisi vezir, kötüsü rezil eder.

Anketler

Sonuç